La Plano pri Esperantistigo

Raporto de la Komisiono pri Esperantistigo

versio 1.1
24-a de januaro 1999

La Komisiono Pri Esperantistigo (KpE) estis kunlaborajxo de la Nederlanda kaj Flandra junularaj Esperanto-asocioj NEJ kaj FLEJA, kaj gxi aktivis de februaro 1995 gxis aprilo 1996. KpE estis unufoja komisiono, kiu celis estigon de strukturaj sxangxoj cxe NEJ kaj FLEJA, kiuj rezultu ke pli da Nederlandaj kaj Flandraj gejunuloj farigxos esperantistoj. Gxia nura rezulto estis plano, kiu estas prezentita per tiu cxi raporto. La plano enhavas strategion, taktikon, kaj baze de tiuj, proponojn pri organizostruktura reformo kaj konkretecelaj projektoj. La temaro etendas de ekinformado gxis kursoj kaj la sociala integrigxo en Esperantion. Gxi ampleksas kaj organizajn aferojn, kaj la ecojn de informmaterialojn kaj -agojn, kaj novan vision pri la senco de Esperanto, speciale por alpublika informado.Versio 1.0 de tiu cxi verko publikigxis TTT-e je la 21-a de marto en 1996. Al cxi tiu versio 1.1 la verkinto aldonis postparolon kaj reagojn de legintoj.

Verkis Dmi3 Horowitz por KpE, NEJ, FLEJA, kaj Esperantio.
© 1996-1999 Nederlanda Esperanto-Junularo


Utilaj por legado estas la Struktura indekso kaj la listo de uzataj terminoj .


Enkonduko

Temo

Jena raporto enhavas la strategian kaj taktikan planon kiun faris la Komisiono pri Esperantistigo (mallongige KpE) de Nederlanda Esperanto-Junularo (NEJ). Gxi servu kiel bazo por la agadoj kiun faru la KpE mem, kaj kiun gxi konsilu al NEJ, rilate al la kreskigo kaj kontinuecoprizorgo de la esperantistaro inter la Nederlandana junularo, kaj de la asocio mem.

Celgrupo

Cxi tiu raporto celas al cxiuj NEJ-anoj kiuj ne estas KpE-anoj, sed tamen ial ajn interesigxas pri la temo.

Krome, gxi celas al anoj de aliaj enlandaj kaj eksterlandaj asocioj kiuj ankaux interesigxas pri la temo. Ili konsciu, ke jenaj strategio kaj taktikoj estas faritaj speciale por NEJ en sia nuntempa situacio; gxi ne nepre samas al la situacio en kiu estas alilandaj asocioj. Oni transprenu la ideojn kiujn oni trovas oportunaj.


Strukturo

La strukturo de tiu cxi raporto kongruas al la strukturo de la plano. Jen gxi, laux sinsekvo de pliigxanta konkretigxo.

Kiel aldonaj informoj estas:

Aldone, en versio 1.1 estas:


Fono

Situacio de Nederlando

Nederlandanoj supersaltu tion.

Nederlando havas 15 milionojn da enlogxantoj. Onidire, pro la malgrando de la lando kaj sia lingvo, kaj pro gxia relativa gravo en la monda komercado kaj trafiko, la Nederlandanoj tradicie ne timemas je internaciaj kontaktoj kaj komunikado. En la cxiutaga vivo la angla ludas gravan rolon: en kulturajxoj kiel muziko, kino kaj televido, en teknikajxoj (ekzemple la Nederlandlingva komputila terminaro estas pruntita cxefe de la angla), en edukado (studoliteraturo estas ofte aglalingva), kaj en ekonomio.

Speciale la Nederlanda junularo gxenerale suficxe interesigxas pri internaciaj kontaktoj kaj vojagxoj. Efektive cxiuj lernis la anglan en la mezlernejo.

Onidire la Nederlanda junulara kulturo estas tolerema, sed ne tre interesigxema rilate al eksternormajxoj kaj skeptikemas je ideologioj. Tamen, ideaj organizoj kiuj havas konkretan celon (ekzemple Greenpeace kaj Amnesty International) estas relative popularaj.

Esperanto apenaux aperas en la publika vivo. Multaj Nederlandanoj iam auxdis pri Esperanto sed gxenerale ili ne scias ke gxi ankoraux estas parolata kaj uzata.

Situacio de NEJ

NEJ-enuloj supersaltu tion.

NEJ estas asocio kiu havas (en februaro 1996) 50 membroj inter 15 kaj 30. Plejgrandparte ili estas super 25- jara. Je renkontigxoj cxeestas gxenerale 10 gxis 20 "durnukleanoj". Aktivas kvar estraranoj kaj pli-malpli kvin komisionanoj. NEJ ofte kunlaboras kun FLEJA, cxefe farante presajxojn (JEN, varbiloj). Pro sia malgrando kaj diseco, NEJ ne havas vere funkciantajn lokajn grupojn: gxi funkcias nur lande. NEJ ne havas funkciantan oficejon. La financa situacio estas ankoraux relative favora.

Krom NEJ ekzistas kelkaj plenkreskulaj landaj kaj lokaj e-asocioj, sed ili ne pli aktivas ol NEJ. Krome sidas kelkaj internaciaj e-organizoj en Nederlando.

En la nauxdekaj jaroj, cxe NEJ kreskas la zorgo pri la kontinueco de la esperantistaro inter Nederlandaj junuloj, kaj de la asocio mem: inter 1987 kaj 1995 duonigxis la membrokiomo de 100 al 50. La nuna membraro plejgrandparte agxas pli ol 25. Rimarkinde, NEJ havas cxirkaux 130 donacantoj (efektive "membroj" kaj eksaj membroj pli agxaj ol 30).

Antaux kelkaj jaroj oni starigis Komisionon pri Informa Servo (KIS), kiu elpensis la Dorsosakon, sed poste formortis.

La situacio pri la aktiva kaj neaktiva membrokiomoj de FLEJA farigxas (se ne jam estis) zorgiga.

Lastajaraj novigxoj rilate al esperantistigo

Spertuloj pri esperantistigo supersaltu tion. La historio de antaux la okdekaj jaroj supozatas konata.

Ekde la okdekaj jaroj, aperadas novaj ideoj pri la senco de Esperanto. La plej konata estas la Manifesto de Rauxmo de 1980. Kvankam ne cxiuj konsentas, la Fina Venko farigxis ne plu memkomprenebla kiel celo de Esperanto.

Estis diversaj novigxoj cxe la junularaj Esperanto-asocioj. Germana Esperanto-Junularo estis la unua kaj ankoraux estas la precipa noviganto, laux ideoj kaj metodoj. La lastajn jarojn, iliaj novajxoj elradiigxas al la junularaj asocioj en la najbaraj landaj. Jen kelkaj gravaj novigxoj.

Historio pri KpE

KpE-enuloj supersaltu tion.

KpE inciigxis en la komenco de 1995. Dum la Paska Renkontigxo en Swalmen, Nederlando, oni oficiale starigis la novan komisiono, anstatauxante la nursurpaperan KIS-on, kiel komuna komisiono de NEJ kaj FLEJA. De la Nederlanda flanko partoprenis Ingeborg van Dijk, estrarano pri Publikaj Rilotoj, kaj Dmitri Horowitz. De la Flandra flanko partoprenis estraranoj Jorg DeMulder kaj Lode van de Velde.

En majo okazis komisionan laborsemajnfinon en Kalmthout, Belgio. Krom la tuta KpE-anaro cxeestis kiel konsilanto Marcus "Ziko" Sikosek, NEJ-membro kaj GEJ-estrarano pri Informado. Oni estigxis la celon de la KpE, kaj la bazo de la strategio kaj la taktiko .

En julio, dum MEJS en Tata, Hongario, kurte kunsidis Dmitri, Lode, kaj kiel konsilanto, Fabien van Mook, sekretariisto de la NEJ-estraro. Oni akceptis Retismon kiel bazon por visio por alpublika informado.

Poste, Jorg kaj Lode vojagxis eksterlanden por longa dauxro. Al FLEJA ne eblis anstatauxi ilin pro manko de homforto, do FLEJA devis retiri sin el KpE. La Nederlandaj KpE-anoj okupigxis sin pri la varbado pro la venonta Paska Kurso.

En januaro de 1996, Ingeborg, Dmitri kaj Fabien kunsidis en Leiden, Nederlando. Oni decidis proponi organizan reformon al NEJ. La membrokunsido dum la Paska Renkontigxo de 1996 traktos la proponojn.


Terminaro

Por klare kaj senambigue komuniki pri la agadoj de KpE, necesas kelkaj nocioj, kiujn ne, aux nur parte, kovras la ekzistanta, de cxiuj komprenata Esperanto-vortaro. Tial KpE redifinis kelkajn terminojn. Ili validu nur ene de la kunteksto de la KpE-ajxoj.

Esperanto-rilataj terminoj

Esperanto (mallonge e-o) = la lingvo Esperanto

Esperantio (e-io) = la komunumo de e-parolantoj

esperantajxo (e-ajxo) = ajna esperanto-rilata arangxo, servo, kulturajxo, komunikilo ktp.

Esperantumo (e-umo) = la aro de Esperanto, Esperantio, kaj esperantajxoj

Esperantisto-rilataj terminoj

Esperanto-parolanto (e-parolanto) = iu, kiu kapablas komuniki per la lingvo Esperanto.

esperantisto (e-isto) = iu, kiu:

esperantistigxo (e-istigxo) = procezo de farigxo de e-isto (laux la cxi-supra difino).

esperantistigo (e-istigo) = procedo de igo je la e-istigxo de homo.

Esperantistigo-rilataj terminoj

esperantistiga infrastrukturo (simple infrastrukturo) = aro de iloj, okazoj kaj arangxoj, kiuj kontribuas al e-istigxo.

absoluta (esperantistiga) efiko = absoluta kvanta kiomo de e-istigxatoj.

relativa (esperantistiga) efiko = proporcio de la absoluta e-istiga efiko al la kostoj (laux homforto kaj mono).

Derivitaj terminoj

Derivajxojn kaj kunmetajxojn de la cxi-supraj terminoj, oni komprenu laux la cxi-supraj difinoj.


Politiko

Politiko de NEJ

Oni komprenu la taskon de KpE ene de la fono de la politiko de NEJ.

La celgrupo de NEJ estas la Nederlanda junularo. Fakte (ne laux sia statutaro) NEJ ne vere havas celon, krom la interkontaktigo de cxiuj el sia celgrupo kiuj parolas aux priinteresîgas Esperanton. Pri la senco de Esperantumo ne ekzistas samideeco inter la NEJ-anoj; kiom da membroj, tiom diversaj la ideoj.

Tamen kreskadas en NEJ la zorgo pri la estonteco de la e-istaro inter sia celgrupo kaj la asocio mem. Kroma zorgo kauxzas la problemojn kiujn oni jam nun spertas, sercxante aktivulojn.

Tamen multaj NEJ-anoj kredas, ke esperantumo hodiaux certe jes ankoraux havas valoron, kaj indas maligi tiujn tendencojn. La NEJ-estraro deklaris tion sia cxefa celo por 1996. La motivoj estas plurecaj:

Tasko de KpE

KpE konsideras sian taskon ene de la politiko de NEJ, kaj ja tiel:

gxi estigu situacion en NEJ, kiu dauxre estigu iompostioman kreskadon de la e-istaro ene de la celgrupo de NEJ, kaj de sia membraro, kaj certigu la dauxran ekziston de ili.

KpE faru tion, laux oportuno, per agoj de si mem, aux per konsilo de agoj al NEJ, baze de plano (kaj jen gxi).

Tasklimigo

Por sxpari siajn limigitaj fortojn, KpE konsideras ekster sia taskaro:

Oni ne komprenu, ke KpE kontrauxas e-istigi ekstercelgrupanojn, aux allogi simpatiantojn aux nur-parolantojn. Kiel kromefiko de e-istigado tio ne malhelpas, sed gxi ne estu celo; gxi kostus multan homforton kaj monon, sed relative malmulte kontribuus al la celoj de NEJ kaj tiuj de KpE , kaj al Esperantumo. Vidu cxe Principo pri relativa efiko en Strategio por plia klarigo.

Krome, oni konsciu, ke esperantistigo ne samas al informado en la senco de la politiko de GEJ.


Baza Strategio

Problemo

La gxenerala problemo jam pritraktigxis en Politiko. Koncize, la problemo estas ke en la nuna situacio ne suficxe da celgrupanoj e-istigas.

Limigaj faktoroj

Jenaj faktoroj limigas la solvon de la problemo:

Celo

KpE celas ke pli multajn homojn el la celgrupo de NEJ farigxu esperantistoj (laux la difino de KpE), kaj ja nur tio: vidu cxe Tasklimigo .

Kialoj de cellimigo

KpE elektis limigi la celon tiel cxar:

Gxenerala strategio

Baza Ideo

Laux la visio de KpE, e-istigado enhavas ne nur varbado aux kursgvidado; gxi estas la aro de sinsekvaj okazoj, kiu etendas de ekzistsciigo per informado, gxis la sociala integrigxo en Esperantio. Kompreneble, la trajekto de e-istigaj okazo, ne estas fiksa, sed diferencas individue. (Ekzemplo: ekzistsciigo per gazetartikolo - informpeto - Paska Kurso - Praga Kurso - partopreno je IS)

Oni komprenu la e-istigan infrastrukturon kiel la aro de iloj, okazoj kaj arangxoj, kiuj kontribuas al e- istigxo. KpE visias la tuton kiel integrajxo.

Principoj

Principo de relativa efiko

Kompreneble KpE cxefcelas plejgrandigi absolutan efikon de la e- istigado: oni deziras la plej grande eblan kiomon de e-istoj. Sed, limigas la kiomo de fortoj (speciale homaj fortoj). Tial oni uzu la fortojn de NEJ ekonomie. KpE strategie elektas cxefe strebi al relativa efiko.

Principo de pliigo de ek-esperantistigxo

Por granda absoluta efiko , oni igu ke pli multaj homoj ekas e-istigxi, aux, laux la terminaro de KpE, eniras la Infrastrukturon.

Plej pensproksime oni povus fari tion per simpla plimultigo de publika informado. Sed tio ege multekostas (laux mono kaj homforto), speciale se estas per amaskomunikiloj, kaj relative kaj absolute malmulte efikas (Nura ekzistosciigo gxenerale ne suficxas por emigi homon ek-e-istigxi). Krome, la malgrandeco de NEJ kaj la manko de la bezonataj kontaktoj tre malhelpas la aligxon al la amaskomunikiloj. KpE ne kontrauxas plimultigi publikan informadon, sed gxi ne estu la cxefa strategio. Prefere oni apliku la principon de relativa efiko.

Principo de pli-efikigo de esperantistigo

En la nuna situacio multaj e-istigxantoj perdigxas "survoje" en la Infrastrukturo , inter ek-e-istigxo kaj fin-e-istigxo. Alivorte, la relativa efiko de la Infrastrukturo estas malgranda. La kauxzoj estas diversaj:

Laux KpE tre indas kaj relative facile eblas malpliigi tion, kaj tiel pligrandigi la relativan efikon de la e-istigaj okazoj. Tial oni plibonigu la e-istigan infrastrukturon.

Esenco de la Strategio

KpE strategias plibonigi la esperantistigan infrastrukturon tiel:

Efektive, cxio cxi temas pri komunikado.

Realigxo

Nun staras la demando, kiel efikigi la cxi-supran strategion.

Problemo

E-istigo estas komunikado. Tio postulas:

Kune ili estas komunikiloj apartenantaj al infrastrukturo. Ili relative efiku.

Niaj informoj atingu la celatojn. Antaux ol unta esperantisto estas montrinta sian intereson pri esperantumo, tio estas malfacila, cxar oni ne antauxe scias kiuj ili estas. La problemo estas duflanka:

Jen la problemo: kiel oni sukcese atingu per komunikadon multajn e-istigeblulojn sen tro da laboro, kaj kiel la komunikajxoj estu, por ke ili efiku je e-istigo.

Ankaux post interesomontro estas la demando kiel kaj kion komuniki, por ke la interesomontrinto efike e-istigxu. Sed tiam estas la avantagxo, ke oni konas la interesaton.

Fine, staras la demando, kiel certigi, ke cxiu cxi komunikado vere -kaj dauxre- okazos.

Divido

Unue, baze de la cxi-supra, estas du sub-strategioj.

Due, la taktiko priskribas kiel la strategioj ne restu nur bonaj intencoj.


Infrastruktura Strategio

Cxar la situacioj malsamas, la cxapitro estas dividita en du partoj: unu por la situacio antaux la interesomontro, kaj la alia post gxi.

Antaux interesomontro

Tiuparte, estas la plej granda problemo; vidu cxe Realigxo de Baza Strategio.

Principe

Principo de koncentro

Nek eblas nek sencas e-istigi cxiujn homojn. Por relativa efiko, oni koncentru la fortojn je la jes-e-istigebluloj. Tial oni sercxu grupojn, kiuj relative facile e-istigeblas, kaj uzu informkanalojn per kiuj oni povas atingi ilin.

Principo de persona informado

La sperto lernigas, ke e-istigo plej ofte okazas per la neformala informado kaj stimulado de la personaj kontaktoj de jam-esperantistoj al siaj konatuloj (amikoj, kolegoj, parencoj ktp.). Ne eblas devigi fari tion al la NEJ-membroj, sed jes eblas sugxesti kaj faciligi.

Principo de publika sciigo

Ek-e-istigo gxenerale postulas intensan informadon. Gxenerale publikaj anoncoj estas ne suficxe ampleksaj por transigi suficxe multajn informojn. Aliflanke ekzistas homoj, kiuj jam kasxe ekinteresigxis pri esperantumo; fakte ili jam ek-e-istigxis, sed ankoraux ne scias la vojon al plua e-istigxo. Tial, tamen indas uzi la eblojn anonci per publikaj komunikiloj.

Konkrete

Faciligo de neformala informado

La neformalan informadon de unuopa e-isto al siaj konatuloj oni ni plioftigu tion per ofertado de faciligiloj, kiel tujpreta informaro, al la membroj.

Informado al interesutaj grupoj

Oni utiligu la kontaktojn kun organzitaj grupoj, en kiu, supoze, estas pli da interesebluloj. Oni sercxu ilin, oni kontaktu kun ili, por ke oni povu informadi, ekzemple per prelego, aux per artikoloj en organizaj komunikiloj.

Publika sciigado

KpE strategie elektis koncentri je pliefikigo de la infrastrukturo, anstaux je amasinformado. Tamen oni utiligu ilin, sed pli relative efike. Vidu cxe Taktiko.

Konstanta kontaktkanalo

Esence gravas postkontaktebliga kanalo, kiu dauxe ne sxangxas, cxar gxi aperu en informiloj Jen la gravaj kanaloj:

Post interesomontro

Post interesomontro de unta e-isto pli facilas e-istigo, unue cxar oni ne plu devas igi ke la e-istigxanto ek-e-istigxu, kaj due, cxar oni ja konas la e-istiganto. Tamen, ankoraux multaj e-istigxantaj perdigxas tie, cxar oni pro diversaj kialoj ne atingas ilin.

Principe

Principo de sinsekvo

Perdigo okazas, cxar estas nekontineco post iu e-istiga arangxo.

Cxiu infrastrukturero cxiam montru la vojon al la sekva, por malpligrandigi la pasxon inter ili al la e- istigxanto.

Principo de sxancopliigo

Perdigxo okazas ofte, cxar, pro iu okazo, e-istigxanto ne povas partopreni e-istigan arangxon. Por pligrandigi la trafsxancon:

Konkrete

Postkontaktebligo

Informante al la publiko, oni cxiam montru al kurso aux alia e-istigan arangxo. Tial oni kolektadu la gxustajn informojn pri cxiuj e-istigaj arangxoj kaj la bezonataj kontaktkanaloj (personoj, organizoj, adresoj ktp.), por ke ili pretu kiam ili bezonatas.

Krome oni zorgu ke anoncata kontaktkanalo dauxre funkcios.

Postzorgado

Oni ade atendu cxiujn e-istigxantojn, ne nur cxe NEJ, sed ankaux cxe aliaj arangxoj, por ke oni povu stimuladi ilin, kaj montradi la vojon al sekvaj e-istigaj arangxoj. Tial oni bezonas centre teni dosieron pri la e-istigxantoj, kaj regulece informigxi cxe cxiuj e-istigaj arangxoj pri ilia ekzisto.

Utiligo de Internet

Internet havas siajn propraj fortojn:

Estas ankaux malfortojn.

Do oni utiligu Internet kiel konstanta kontaktkanalo kaj publika informilo, sed nur krom la tradiciaj komunikiloj.


Komunika Strategio

Por ke la komunikajxoj pli efiku, oni plibonigu ilian kvaliton laux aspekto, formo, kaj enhavo. Temas cxi tie ne nur pri komunikado permateriala, sed ankaux pri komunikado parola: ankaux tiu havas "aspekton", manieron, kaj enhavon.

Aspekto

Kompreneble, la komunikajxoj estu alloga, belaspekta, profesieca, nuntempeca, okulfrapa ktp. Tio postulas pli multe da mono kaj laboro, sed la efikopliigo indigas tion.

Nuntempe oni pli kaj pli konscias pri tio, kaj ankaux agas tiel: ni dauxrigu tiun tendencon.

Maniero

Principe

Pli konkrete

Detale

Oni verkis jam amason da detalecaj konsilaroj pri tio, do ne traktindas cxi tie. Vidu la konsilatan literaturon .

Enhavo

La Maniero temas pri la kielo de komunikado, la jena temas pri la kiono. Gxi estu tiel, ke gxi efike emigas je e-istigxo.

Problemo

Esperantistigo estas tre kosta investo. Kostas multan tempon kaj klopodon lerni la lingvon kaj ekkoni aron de aliaj esperantistoj kun kiuj oni povas komuniki.

Kontraux la investo staras la valorojn kiujn havas esperantisteco. Por ke ankoraux-ne-e-isto akceptu la investon kaj e-istigxu, oni devas komuniki valoraron, kiu, laux la percepto de la ne-e-isto, suficxe indigas la investadon.

Alpublika Visio

Visio estas gxenerala ideo pri la esto kaj la senco de esperanto: oni bezonas iun vision por komuniki la valorojn de esperantisteco.

Ekzistas jam diversaj visioj: la Interna Ideo, Finvenkismo kaj Rauxmismo estas nur kelkaj el ili. Ili povas esti tauxga por la jam-e-isto mem. Sed la celato estas la ankoraux-ne-e-isto; kaj tiu malsamas de ni e-istoj laux scio, opinio, kredo, sperto ktp. Kio funkcias cxe la jam-e-isto, ne auxtomate funkcias cxe la ankoraux-ne-e-isto. KpE ne celas decidi kion visiu la unuopan e-iston, cxar nek eblas nek sencas devigi tion. Tamen, por efiko kaj uzeblo dum e-istiga komunikado, unu vision oni ja elektu. Tiu nomigxas alpublika visio; oni distingi tiun de la internaj visioj (ekzemple Finvenkismo kaj Rauxmismo), kiuj prisksribas la sencon de esperantumo laux la percepto de jam-esperantistoj. Oni elektu la alpublikan vision kiu plej efikas.

Principoj pro la maniero

Ankaux cxi tie gravas la samaj principoj de la Maniero.

Principo de ne- neuxtraleco

La visio estu neuxtrala, en tiu senco, ke gxi estas akceptebla al la plejmulto de la Esperantistoj. Tamen gxi ne estu tro neuxtrala. Por la efiko gravas nur la kiomo de jes-allogatoj, ne la kiomo de ne-allogatoj kaj mal-allogatoj. Se, por eviti ke iu malkonsentus aux ofendigxus, oni farus la vision tro neuxtrala, ne restus iun sencon de e-istigxo en gxi. Oni optimumigu la vision laux efiko, inter neuxtralecon kaj malneuxtralecon. Plue, certe estas neniu kialo por provi placxi al ekstremistoj: funkcius ja kontrauxige.

Principo de racio kaj emocio

La visio konsistu kaj el racia parto kaj el emocia parto. La racia parto donas praktikan valoron al e-istigxo, la racian parton igas ke e-istigxo donas bonan senton. Bona ekzemplo estas la klasika Zamenhofa Finvenkismo, kiu estas kombinacio de la emocia Interna Ideo kaj la racia internacia-helplingvo-ideo.

Nur-racia visio ne funkcius. Cxiam ekzistas samvalorhavaj alternativoj, kiuj kostus malpli da investado. Laux la percepto de ne-e-isto, investo je e-istigxo ne indus.

Nur-emocia visio ankaux ne funkcius; ne sencas esperanto se mankas la eblon praktiki gxiajn valorojn. La visio havu do ambaux, sed gravas ke ili kongruu.

Kriteriaro

  1. La visio bazigxu je valoro per kiu Esperantumo spertas malmultan konkurencon de samecaj umoj, de umoj kiuj plenumas la saman bezonon, aux de umoj kiuj forprenas la bezonon. Prefere la valoro estu unika.
  2. La visio estu kohera kaj ne enhavu kontrauxajxojn.
  3. La visio estu komunikebla al la celato.
  4. La celato mem spertu la bezonon je kiu bazigxas la visio. (Laux la percepto de la celato, ecx se malprave!)
  5. La celato mem povuntu gxui la valoron je kiu bazigxas la visio, tuj post-kiam sxli estos e-istigxinta, kaj prefere jam dume.
  6. La celato povu kredi la valoron (ecx se por tio necesus maltroigi).
  7. Ni ne kommuniku malveron aux troigon. (Seniluziigxintoj multe pli malvarbus, ol varbus ni per kuniluziigo!)
  8. La visio ne alvoku malsimpation cxe la plej granda parto de la publiko. (Eble ni iam bezonos gxian helpon.) Tio ne kontrauxas la principon ke la malallogatoj ne gravas: malallogo ne nepre implikas malsimpatio.
  9. La visio ebligu aplikadon de la principoj de la forma strategio.

Jugxo pri ekzistantaj visioj

La Finvenkismo ne kongruas al la kriterioj 1, 4, 5, 6 kaj 9, kaj krome, la realigxo implikus altrudon al cxiuj homoj.

Rauxmismo ne kongruas al la kriterioj 1, 3 kaj 6, do gxi estas iom malpli maltauxga.

Nek la finvenkismaj, nek la post-finvenkismaj visioj kontentigas laux cxiujn kriteriojn. Tial necesas disvolvi novan vision speciale por komunikado al la publiko.

Konkrete kaj detale

KpE disvolvis propono pri alpublika visio. Pro la amplekso de tiu temo, gxi priskribigxis en aparta cxapitro, kvankam gxi apartenas al la Enhava Strategio. Legu pri gxi cxe Visio .

Pri la detalaj komunikendajxoj oni jam suficxe verkis, do ne traktigxendas cxi tie. Konsilatas la literaturon pri tio.


Visio

Jen la propono de KpE pri alpublika visio. La nocio reto (Nederlande: netwerk) ludas gravan rolon en gxi. Tial gxi nomigxas Retismo.

Propono

Gxenerala koncepto

Esperanto estas internacia lingvo, speciale dezajnita por komunikado inter malsamlingvanoj. Gxia parolantaro kune formadas mondvastan reton de multaj kaj diversecaj organizoj kaj unuopuloj. En tiu reto, la anoj okupigxas pri kaj per internaciaj kontaktaktoj, kaj por tio uzas la lingvon. La celoj estas diversaj: eltende de idealismo gxis komerco kaj amuzigxo. Ankaux la iloj estas diversecaj: eltende de korespondado kaj internaciaj renkontigxoj gxis radio kaj Internet.

Koncize: Esperanto estas la propra lingvo de mondvasta sociala reto speciale por cxio, kio rilatas al internaciaj kontaktoj. Esperantistoj nomas tiun reton Esperantio.

Notu ke cxi tie ne temas pri Internet, kvankam gxi iomete interkovras la Esperantan reton.

Cxefa valoro

La esperanto-reto faciligas la internacian komunikadon al siaj anoj, kiel celon, kaj kiel ilon.

Unue, la lingvo mem helpas: gxi estas facile lernebla kaj perkomunikebla, ankaux por altnivela komunikado. Due, faciligas la fakto ke gxi apartenas al (preskaux) neniu parolanto kiel denaska lingvo. Tio estas avantagxo por ambaux parolantoj: la parolanto ne devas adapti sian parolnivelon al la auxskultanto, kaj la auxskultanto facile komprenas la auxskultanton cxar ili facile atingas la saman lingvonivelon. Sed tiu flanko ne estas la plej grava.

La alia, pli grava valoro estas la ecoj de la parolantoj mem. Malgraux, aux eble danke al, la malsameco, estas tamen kelkaj samecoj inter ili. Gxenerale, ili deziras havi facilan aligxon al personaj internaciaj kontaktoj, trovi geamikojn en internacia medio, kaj vojagxojn kiuj havas specialan valoron pro la persona rekontigxo de alilandaj homoj. Tio vere kaj relative facile realigxadas, kaj per la komunaj deziroj de la retanoj mem, kaj per la arangxoj, aktivajxoj kaj komunikajxoj por kaj per kiu oni agadas kaj kunlaboradas.

Koncize: esperantisteco valoras por facile havi altkvalitajn personajn internaciajn kontaktojn, internacian amikaron, kaj specialvalorajn vojagxojn. Slogane temas pri: internaciaj kontaktoj, amikoj, vojagxoj. (Tiu slogano oni fakte uzis antaux kelkaj jaroj varbante por kurso en Nederlando.)

Derivataj valoroj

Rilatoj al specifikaj temoj

la ekzisto de NEJ

Por kio ekzistas NEJ? NEJ estas nur loka ero de la reto. Tamen gxi havas jenajn gravojn:

Tiel, NEJ kiel loka peranto de la reto, servas kaj sia membraro, kaj Esperantio.

Esperantistigo

La cxi-supraj valoroj jam nun realigxis. Kial tamen e-istigi pli da homoj?

Unue necesas por la kontinueco de la reto. Due, pli granda anaro kreos pli multajn eblojn starigi novajn arangxojn kaj plibonigi la ekzistantajn, kaj tiel pli valorigos esperantistecon.

Ne-esperantistigo

Esperantumado ne estas devigendajxo, sed io, kion oni memelekte jes aux ne kunfaras. NEJ ne altrudas gxin, sed al tiuj kiuj deziras e-istigxi, NEJ volonte ofertas siajn servojn.

aliaj lingvoj internacie uzataj

Rilate al komunikado inter malsamlingvanoj, ne sencas nei la utilon de naciaj lingvoj kiel ekzemple la angla, la franca kaj la hispana. Esperanto ne konkurencas ilin; gxi havas sian propran utilon en specifikaj situacioj. La lingvo, kune kun sia reto, ne nur ebligas interparoladon, sed ankaux tre faciligas trovi la altkvalitajn kontaktojn.

Malnovaj visioj

Retismo nek jesas nek neas la pli malnovajn visiojn kiel la Interna Ideo kaj la Finvenkismo, kaj relative novajn kiel la Rauxmismo.

Sed oni metu ilin en la kunteksto de la historio de Esperantio. Tiuj ideoj estas idoj de siaj tempoj, kaj estas historia disvolvado inter ili.

Kostoj de esperantistigxo

Esperantistigxo estas labor- kaj tempokosta investo. La retismo neniel povas sxangxi tion, sed oni povas aldoni kroman kontrauxvaloron: lerni Esperanton kaj ekkoni Esperantion estas iome amuza kaj kontentiga per si mem.

Idearo bazanta la proponon

La reto-koncepto estas metaforo per kiu oni povas facile transigi la verajn ecojn de Esperantio. Krome, la vorto "reto" sonas (almenaux en la Nederlanda) positiva: moderna, sukceseca, dinamika. Gxi ankaux akceptebligas la ideon ke Esperanto havas sian propran kulturon: la reta komunumo kune havas gxin. Gxia valoro ankaux ne dependas de iu morgauxa "fina venko": gxi estas realajxo de hodiaux. Ne estas kialo altrudu gxin al cxiuj: oni jes aux ne partuprenu laux propra deziro, la valoroj de Retismo ne dependas de gxi.

La Retismo estas neuxtrala, en tiu senco, ke gxi ombrelas multajn aliajn ideojn pri la valoro de esperantumo, etende de idealismo gxis amuzigxo; tiuj elektu la unuopaj anoj por si mem. La Retismo ne tute kovras la aliajn visiojn, sed gxi ankaux neniel kontrauxas ilin. Ecx Finvenkismo povus trovi lokon sub gxi: oni povus vidi la nune ekzistantan reton kiel intertempa stadio.

La racia valoraro estas klara: facilaj internaciaj kontaktoj, kaj amuzegaj vojagxoj relative malmultekostaj. La emociaj valoroj estas ne rekte komunikeblaj, se ja sugxesteblaj en la kunteksto de Retismo. Ili estas sociemeco, toleremo, internacia amikeco, kredo je ekvaleco de cxiuj homoj, kaj la reciproka mensa pliricxigo. Por ne timigi kaj jes alparoli, ili estas metitaj en konkretan formon, aux per ekzemplo, aux per konkretenhava nocio. (Tial oni ne parolu pri "amikeco" sed pri "amikoj".)

La Retismo ankaux respondas al la (vere suficxe oftaj) demandoj pri la senco de NEJ kaj siaj esperantistigaj agadoj.

Valortakso de la propono

Oni taksu la valoron de Retismo laux la kriteriaro .

  1. Pri la valoroj de la Retismo, Esperantumo ne estas unikajxo: en tiu tereno konkurencas aliaj organizoj kaj arangxoj kiuj praktikas internaciajn kontaktojn inter junuloj. (ekzemple la skolta movado, AEGEE, Internacia Konstruordo ktp.) Esence, Esperantio malsamas nur cxar gxi ne havas internan lingvoproblemon! Tial oni komuniku cxiujn cxi valorojn kombinacie.
  2. Kohero kaj konsekvenco: senprobleme.
  3. La komunikeblo nur parte bonas. La valoroj de la Retismo estas bone komunikeblaj: ili estas konkretaj, aux metigeblaj en konkreta formo, kaj ili estas kompreneblaj al niaj celgrupanoj. Ankaux facile troveblas konkretaj ekzemploj de tiuj valoroj. Sed la valoraro nur havas allogan valoron, se gxi estas komunikata entute, kune kun la ekzemploj. Tio postulas grandan kvanton kaj denson de informoj. Por tio en multaj informadaj situacioj simple mankas la eblon. La visio ne estas sloganigebla kiel la Finvenkismo: "dua lingvo por cxiuj".
  4. Ekzistas suficxe granda merkato por arangxoj kiuj enhavas la valoraro de la Retismo. Estas ja minoritato kiu interesas pri internaciaj kontaktoj, sed KpE strategie elektas por gxi.
  5. Tuja gxueblo: jes, kaj per Paska aux Praga Kurso oni povas gxui jam dum esperantistigxado bonan etoson en internacia medio.
  6. La valoraro kredeblas, se ili estas komunikataj kune kun ekzemploj.
  7. Malvero kaj troigo ne necesas.
  8. Malsimpatialvoko ne okazas, male.
  9. La Retismo tute kongruas al la forma strategio.

Taktiko

Problemaro

Gxis cxi tie, la frazojn pri la strategioj havas la formon "Oni faru umon". Nun staras la demando, kiu estu tiu "oni", kaj kiel tiu faru la "umon" sen tro da homforto.

Gravas, ke efika e-istigado funkciu ne nur unu fojon, sed ja dauxre, ankaux post kiam KpE estos fininta gxian laboron.

Principe

Principo de respondecigo

Se ne iu respondecas pri iu tasko, gxi ne, aux almenaux ne dauxre, estos farata. La sperto montras ke, praktike, nur estraranoj dauxre faras konstantajn taskojn, cxar ne restas iu alia kiu faras ilin. Komisionoj sen klara tasko fakte cxiam formortas, speciale se mankas al gxi finan celon.

Por certigi la faradon de konstantaj taskoj, oni respondecigu iujn homojn pri ilin. Oni respondecu nur konstantan organizajxon pri la konstantaj taskoj, kaj gxi havu klaran taskaron.

principoj de preparo kaj delegado

Respondecigo de konstanta organizajxo kauxzas riskon je supersxargxo de la anoj, rezulte je nefaro. Tial oni malpezigu gxian taskaron, per antauxpreparo de iliaj laboroj, kaj per delegado de unufojaj grandaj taskoj.

Tiuj preparaj kaj unufojaj taskoj faru okazaj komisionoj projekte, iniciate de la konstanta organizajxo. Supoze, ekzistas membroj kiuj emas aktivi, sed nur se ne konstante, kaj celante je iu konkreta rezulto. Oni efikigu la limigitan aktivemon de tiuj membroj, per oferti al ili la eblon partopreni je tiaj projektoj.

Pli konkrete

Antauxpreparo de informado

En formala aux (ofte ne antauxvidita) neformala informokazo, ofte oni demandas malfacilaj, tiklaj, detalaj (ekzemple, kiam okazos kurso) aux alie silentigaj demandoj pri Esperanto. Por ke informantoj cxiam sciu kion kaj kiel ili informu kiam tia okazos, disponeblu antauxpreparitaj informoj, en presita formo. Post la informago, la informanto povas doni la presajxon al la informato, por la memoro.

Pli-efikigo de la esperantistigista laboro

Por malpezigi kaj pli-efiki la laborojn de la konstantaj e-istigistantoj oni preparu ilianjn laborojn jene:

Adapto de organiza strukturo

KpE proponas adapton de la organiza strukturo de NEJ. Tiel kreigxu situacio, en kiu dauxre certigxas efikan e- istigadon. Vidu cxe Propono al NEJ.


Agaro

Jen finfine la konkretaj proponoj.

Propono al NEJ

Sxangxo de la organiza strukturo de NEJ estas ekster la povo de KpE, sed gxi povas proponi tion al la membrokunsido. Do KpE proponas jene.

Oni starigu konstantan komisionon pri cxio rilata al esperantistigo. La taskaro de tiu komisiono enhavu principe nur konstantantajn taskojn. Gxi iniciatu kaj delegadu unufojajn taskojn al specialcelaj projektaj komisionoj. Almenaux unu el la anoj estu ankaux estrarano, por certigi la necesan komunikadon kaj kunlaboron inter la du organizajxoj. Tiu posteno anstatauxu la nunan estrarpostenon pri Publikaj Rilatoj.

Por sxpari la fortojn de siaj anoj, la komisiono okupigxu nur pri esperantistigo. Tial oni disigu la membro- administrado de gxi.

Unuainstance gxi funkciu je eksperimenta bazo, dum unu jaro. Post tiam oni postjugxu gxian funkciadon, kaj decidu cxu dauxrigi aux sxangxi. Intertempe gxi ankaux pluplenumu la taskon de la nuna KpE.

Konstanta Komisiono

La konstanta organizajxo respondecu pri la konstanta taskaro. Por sxpari la fortojn de la anoj, gxi estu disdonata al tri homoj. La postenoj temu respektive pri la Eksteraj Kontaktoj, Internaj Kontaktoj, kaj pri la Iloj.

La preparaj taskoj, por malpezigi la laboron de la komisiono, farigxu projekte, instige de KpE. La aliaj unufojajn projektojn, instigu unuainstance la komisionano pri Iloj.

Detale pri la taskodisdono, KpE proponas jene. Tamen, la komsionono cxiam povos interne intersxangxi kelkajn taskojn, ankaux cxar la praktiko devos ankoraux montri, kia taskdisdono estas la plej oportuna.

Komisiito pri Internaj Kontaktoj

Komisiito pri Eksteraj Kontaktaj

Komisiito pri Iloj

Agoj de KpE

Al KpE restos nun jenaj taskoj:

Projektoj

Jenaj projektoj por la subteno de esperantigo estos farendaj.

Konsilo al NEJ

Kvankam estas ekster la tereno de KpE, tamen jen rimarko pri la aliaj servoj de NEJ: la renkontigxoj kaj la membrogazeto JEN.

Ili tre gravas, kaj ne nur cxar ili valorigas membrecon je NEJ kaj tiel justigas gxian ekziston. Ili ankaux kontribuadas al e-istigo: landa renkontigxo estigas la socialan integrigxon de e-istigxantoj, kiel unua pasxo en Esperantion, kaj JEN gravas kiel informkanalo. Esperantistigo neniel sencus sen ili.

Tial oni neniam forsxparu tiujn servojn por gajni aktivulojn por la e-istigado. KpE sugxestas ja organizigi ecx duan cxiujaran renkontigxon, kun kurso simila al la Paska Kurso, krom la Paska Renkontigxo, por plifortigi la ligojn inter la novaj kaj malnovaj NEJ-anoj kaj aliaj Esperantianoj, kaj por oferti pli da sxancoj en unu jaro.


Fino

Valortakso

La plano ne vere estas novigo laux la eroj, kiujn KpE cxefe transprenis de ekzistantaj ideoj kaj faroj. Tamen, suficxe novas laux la aro: la integrigxo de esperantistigajxoj el cxiuj terenoj. Sed plej gravas ne la ideojn mem, sed la nura fakto ke kelkaj homoj okupigxas pri ilin.

La plano kongruas al multaj el la principoj kaj kriterioj de la strategio, sed pri kelkaj umoj gxi ne tute kontentigas, kaj gxia tuta realigxo ankoraux dubindas: vidu la specifajn rimarkojn cxi-suben. Sed cxiukaze ne malhelpos.

La infrastruktura problemo

Je unu ege grava problemo, oni ankoraux ne trovis suficxe bonan solvon. Por ke e-istigo vere efiku, necesas ke suficxe da homoj informigxas pri Esperantumo. NEJ povos havi bonajn e-istigajn informmaterialojn kaj allogan vision relative facile, sed mankas la ilojn por transigi tiujn efike e-istige al la publiko, pro la malabundo kaj diseco de la interesebluloj. Tiu cxi problemo restas kiel la cxefa baro al efika e-istigxo.

Antauxvideblas la tendencon, ke -se KpE sukcesos realigi sian planon- NEJ havos relative pli multajn sindonemajn membrojn, sed absolutkvante multe malpli grandan membraron,.

Solvoproponoj ankoraux tre bonvenas.

La mankoj de la visiopropono

La de KpE proponata alpublika visio ne tute kontentige plenumas la kriteriaron. Cxefa manko estas gxia nekompaktigebleco. Tio problemas, cxar en multaj okazoj ne eblas transigi grandan volumon da informoj. Plibonigoj aux alternativoj ankoraux bonvenas.

La manko de homforto

Kvankam KpE multe atentis pri la problemo de homfortolimigxo, la plano restas, rilate al la grando de NEJ, tre ampleksa, eble tro ampleksa. Laux ekstrapolo de la nuna progresrapido de la KpE-agadoj, la finrealigxo de la plano versxajne dauxros plurajn jarojn.

Krome, la jamnunaj problemoj pri la trovado de aktivuloj, maloptimismigas pri la realigeblo de la plano. Aliflanke, nenionfarado certe ne plibonigas la situacion. Plia homforto ankoraux bonvenas.

Malasertoj

Ne pretendigxas nepreco

La bona leganto rimarkis, ke la visioj, principoj kaj kriterioj en tiu cxi raporto ne reprezentas la nepran veron, sed opinioj. Li aux sxi rimarkis ankaux, ke la abstraktaj kaj gxeneralaj umoj en la plano foje bazigxas je konkretaj kaj detalaj partoj, anstataux inverse: sxajne estas cirkla rezonado. La plano estas prezentata en hierarkia formo, por esti pli facile komprenebla. Sed gxia vera strukturo ne estas tiel: gxi estas kvazaux puzlo, en kiu la eroj devas kongrui unu al la aliaj.

KpE do ne neas la eblon kaj tauxgon de aliaj ideoj pri esperantistigo-rilataj temoj.

La plano ne nepre tauxgas por tuta Esperantio

Tiu cxi plano oni elpensis speciale por la situacio de NEJ, en Nederlando, en la tiama tempo. Tiu situacio ne nepre samas al tiu de alia asocio, lando, aux tempo. Cxiuj transprenu el tiu cxi raporto la erojn kiujn oni trovas tauxgaj laux la propra jugxo.

Centpocenta efiko ne eblas

Ecx tute optimuma infrastrukturo ne rezultus je e-istigxo de cxiuj ek-e-istigxintoj. Cxiam restas faktoroj kiujn oni ne povas influi, kiel tamen-ne-intereso kaj personaj cirkonstancoj (ekzemple temporaba studo aux laboro).

Esperantistigo ne interkovras Informadon

Onu notu, ke esperantistigo ne samas je la nocio informado en la politiko de Germana Esperanto-Junularo, kvankam ili jes parte kovras unu la alian. Informado, kontrauxmete de e-istigo, ne enhavas la post-informadajn e-istigajxojn (ekzemple kursgvidado kaj postzorgo), sed jes enhavas kiel celojn simpatiigi kaj ekzistsciigi la tutan publikan pri Esperantumo. Rilate al e-istigo, tiuj lastaj estas dezirindaj kromefikoj, sed ne celoj.

KpE strategie elektis tiel, cxar gxi pensas, ke e-istigo pli utilas kaj realigeblas en la situacio de NEJ. La situacio de GEJ malsamas pro diferencoj de landogrando, lingva situacio, aligxeblo je amaskunikiloj, kaj, supoze, la sintenoj pri Esperanto de la publikoj.


Literaturo temorilata


Reagoj de legintoj

En aprilo 1996 mi afisxis en la forumo soc.culture.esperanto inviton legi kaj prireagi la raporton:

Mi bonvenas cxiajn reagojn escepte de lingvaj harfendajxoj. Se iuj lingvaj formikfikemuloj tamen deziras tion, ili faru, sed bonvole ne al mi; ili komencu novan fadenon en la forumo.

Reagis Pejno Simono:

Nu de tiom da modesteco forte allogate, mi investis la penon legi lian aferon kaj mi konstatas, ke jen vere fortaj vortoj por iu, kiu publikigis ampleksan TTT-tekston en lingvajxo kun po unu malgxusta akuzativo inter kvin, kun malgxustaj refleksivoj, kun manko de nombra akordo kaj aldone kun misliterumoj. Evidente cxe tiu awtoro la akuzativo estas "harfendajxo" kaj gramatike gxusta Esperanto io nur por "formikfikemuloj". Aldone mi flaras en la enhavo de lia teksto iugradan malsxaton de nuraj E-parolantoj (supozeble kapablaj), kiuj ne volas lasi sin superorganizi law la planoj, proponoj, procedoj kaj celoj de la awtoro. Erartakse li evidente ne scias distingi inter la diametro de rufa pughareto de gibono kaj la diametro de kvincentjaragxa arbo en Amazona pluvarbarego. Ho - kia lingva perspektivo! Ho - kiom bela ja estus Esperantujo, se al Esperantisteco apartenus la lernado de Esperanto!

La enhavo de la papero estas certe ankaw diskutinda. Tamen tiumesagxe mi kontentas trakti nur la lingan aspekton.

Tre interese tamen gxuste per la supra iom atakema citajxo la awtoro pekas kontraw cxiuj siaj en la teksto priskribitaj merkatadaj pricipoj.

Jens Stengaard Larsen reagis pri la Principo de ne-neuxtraleco:

Cxi tio montras profundan nescion pri la karakterizo de neuxtraleco. La aserto ke Esperanto estas la neuxtrala lingvo impresas treege provoke kaj ekstreme en la hodiauxa mondo, cxar tio signifas ke la Angla (kaj cxiu alia etnolingvo) ne tauxgas en tiu rolo.

Sen Esperanto oni ne povas diskuti kiel arangxi la mondon, oni povas nur diskuti por kies profito arangxi la mondon. Reale tio estas simpla fakto, sed tiom pli malvolonte agnoskata.

Kion do tio signifas praktike? Nu, unue necesas vigla debato pri la senco de "Esperantumo"; kompreneble oni rajtas havi sian proprajn pensojn pri tio, sed se oni ne diskutas la demandon, kiel do trovi siajn pensojn? Ja malmulte oni tion debatas, tial en la movado estas tro malmulte da homoj, kiuj (malkiel mi) ne estus absolutaj nuloj sen Esperanto.

Due, tio signifas ke estas tre malfacile, eble principe nefareble, klarigi al ne-Esperantisto niajn verajn motivojn esti Esp-istoj. Reale ne allogas nin la "praktikaj" utiligebloj (ili cxefe tauxgas por ne allogigi nin al aliaj planlingvoj), sed la revoj. Iuj revas pri la perfekta lingvo, iuj pri la ebleco famigxi tutmonde, iuj pri ekzotika koramikino ktp. - sed cxiuj revas. Estas malhoneste aserti alion.

Trie, necesas anticipi la neuxtralan mondon de la estonteco. Laux mi, Rauxmismo ne kontrauxdiras tion. Gxi nur atentigas ke oni gxuu kion oni povas atingi, anstataux malesperi pro la neatingitajxoj.

Kvare, por ke estu tute klare: nia neuxtraleco ne estas trankviligilo, gxi estas timigilo. Tial ni eble ne troigu gxin en nia ekstera informado. Sed eble gxi estu la cxefkolono de la interna!


Postparolo

Tiu cxi parto la verkinto aldonis preskaux tri jarojn poste, en januaro 1999.

Baze je la plano de KpE, NEJ planis proponi organizajn reformojn al la memdrokunsido, kiu estis okazonta dum la Paska Renkontigxo de 1996.Ne okazis tiel. Tiam jam antaux iom da tempo la du KpE-anoj de FLEJA estis migrinta eksterlanden, kaj al FLEJA mankis jam la homforton por povi anstatauxi ilin.Intertempe ankaux NEJ-on trafis similajn problemojn. En tiu periodo la duono de la tiamaj aktivuloj eksigxis pro naturaj kauxzoj, kaj mankis anstatauxontoj.Ekde tiam, oni bezonis cxiun restantan homforton por organizi la plej bazaj aferoj kiuj gxustigas kaj necesas la ekziston de la asocio: renkontigxoj kaj la magzino JEN. Jxus antaux la membrokonscio, oni konsciigxis ke oni mistaksis la kapacitojn de NEJ, kaj ke la plano estis ne realisme farebla en tiu cxi situacio.Post nelonge KpE mortis silente.

Nun mi devas agnoski, ke precipe mi tute supertaksis la povojn de malgrandaj asocioj kiel NEJ. Kvankam KpE ricevis optimisman entuziasmon en la komenco, gxi devis funkcii en situacio ne favora: eksigxantaj aktivuloj. Sed ankaux se KpE laborus en pli favora situacio, NEJ kaj FLEJA ne estus suficxe grandaj por efikigi la planon - ili neniam estis. La tendencoj kiuj estis la kialo de la starigo de KpE, kaj kiuj estas priskribita en la raporto, intertempe kontinuas - la situacio ne plibonigxis. NEJ kaj FLEJA ankoraux ekzistas kaj nuntempe oni ankoraux sukcesas okazigi la bazajn aferojn: renkontigxoj, kursoj kaj magazino - sed kiom longe dauxros.

Oni povas poste konstati, ke KpE (kaj precipe mi) sin tro okupigxis pri la plan-elpensado, kaj maltro pli konkretaj agoj. Tamen ne estis tute vane. La plano mem ne realigxis, sed la raporto almenaux kontribuis al la konscio pri bona varbado en niaj asocioj. La ideoj el la raporto ankaux estis uzataj por la konceptigo de novaj varbiloj. Eble al iu alia Esperanto-asocio - ie ajn en la mondo - tiu cxi raporto povos utili.