Wat moeten we met
het internet?

Dmitri Horowitz ~ juni 1998

In het kader van een sollicitatieprocedure bij een internetbedrijf kreeg ik de opdracht mijn visie over de toekomst van het internet op te schrijven. "Als je niet aangenomen wordt, kun je het altijd nog op je website zetten." Aldus geschiedde.


"Wat vind je van Cyberspace?" is een veel gestelde vraag. "Waar denk je dat het naar toe gaat met het Internet?" is een wat minder gestelde vraag, maar daarom niet minder interessant. Ik geef hier mijn visie op de ontwikkelingen, eerst over het gebruik, dan over de toepassingen.


het gebruik

Het verschijnsel internet en alles wat daarbij hoort, staat duidelijk nog in de kinderschoenen. M ijn oma kan er nog steeds niet mee overweg, en het heeft een betrouwbaarheid die wij van onze auto en TV allang niet meer accepteren. Maar ik doe een aantal optimistische voorspellingen.

Gebruikersvriendelijkheid voor consumerende gebruikers

Mijn computeranalfabete oma kan het internet niet gebruiken. Dat browsen zou nog wel te doen zijn: gewoon een beetje aanwijzen, klikken en maar zien wat er gebeurt. Het probleem is dat je er nog steeds een computer voor nodig hebt — en zolang die nog op Windows 95 of Mac OS werken zie ik mijn oma daar nog geen gebruik van maken. De TV kan ze nog wel gebruiken, mits de bediening beperkt blijft tot het regelen van het volume en het kiezen van de door haar kleinzoon voorgeprogrammeerde zenders.

Visioen

Philips WWW 2004 Matchline Web Box

Dit matzwarte kastje sluit u aan op uw TV, net als uw videorecorder. Hiermee kunt u alle gangbare internet-toepassingen gebruiken op uw TV. De bediening is eenvoudig: richt de afstandsbediening op uw scherm en druk op de knop. Dankzij de plug’n play kabelaansluiting kan iedereen hem gebruiksklaar maken: geen gedoe meer met geheimzinnige wachtwoorden en ingewikkelde nummers. De WWW 2004 is geschikt voor elke internet-toegangs-dienst met het EasyOnLine keurmerk.

Features:

Leverbare accessoires:

Er zijn diverse modules leverbaar, waarmee u de mogelijkheden van de Web Box gemakkelijk uitbreidt:

U kunt hem bestellen bij <mmtp://winkel.philips.nl/beeld.en.geluid/webbox>


Gebruikersvriendelijkheid voor creatieve gebruikers

Elke student met een zolderkamertje kan een webpagina maken. Maar als vormgevers, auteurs, managers, verkopers en andere Dilbertoïde beroepsbemoeials er aan te pas komen, zal hij tot wanhoop worden gedreven. Want vormgeven in HTML is net zo frustrerend als een tijdschrift opmaken met WordPerfect 1.0 voor MS-DOS, en dan moet je nog maar afwachten of het op die andere Browser er ook zo uit ziet, en of het gras niet paars en de koe niet geel worden zonder dat je dat weet. Je moet dus een behoorlijk handige techneut zijn, en wie dat is werkt natuurlijk allang bij een industriebedrijf als ingenieur . Wil je wat interactiviteit er aan toevoegen, of een geluid, dan moet je gaan klooien met plugins- en de gebruiker ook, of nog erger — kunnen programmeren. Wie dat kan werkt natuurlijk allang bij een IT-bedrijf.

Visioen

Nieuw van Adobe: Pagemill 8.0

Nu eindelijk echt WYSIWYG — geen verrassingen meer!

Dankzij de volledige ondersteuning van de wereldstandaard MultiMedia Markup Language kun je met deze web editor je presentaties op het internet elke gewenste vormgeving geven, gegarandeerd een constant resultaat, op elk systeem! Een feest voor de hobbyist, en een zegen voor de vormgevers!

Features:

Haal de demo op bij <mmtp://www.dmitron.com/index.mmml>.


Betalen en legitimeren

Ook beveiliging van via het internet verstuurde gegevens staat nog wat in de kinderschoenen. Er bestaat momenteel nog geen algemeen geaccepteerd betaalsysteem, dat in combinatie met het internet gebruikt kan worden. Datzelfde geldt voor bewijzen wie je bent: mannen die vinden dat ze te weinig aandacht krijgen hoeven alleen hun email-adres een beetje te verfraaien. (Stuur eens een mailtje naar <daisy.horowitz@xs4all.nl>).

Visioen

Geachte klant,

Hierbij ontvangt u uw nieuwe CyberKnip ter waarde van 50 Euro. U kunt alle via het internet aangeboden informatie, diensten en producten in Europa kunt verkrijgen direct en veilig betalen. Om uw CyberKnip te kunnen gebruiken heeft u een PIN-code nodig; met uw CyberPas kunt u die direct verkrijgen bij <mmtp://service.postbank.nl/cyberknip/pin/aanvraag>. U kunt daarna direct uw Cyberknip gebruiken.

U kunt de waarde van uw Cyberknip ophogen via <mmtp://loket.postbank.nl/cyberknip/opladen>. Voor uw aankopen buiten Europa zijn er ook Cyberknippen in Dollars, Yuan, Roepia of andere belangrijke valuta verkrijgbaar via: <mmtp://loket.gwk.nl/cyberknip>. Meer informatie over de mogelijkheden van de CyberKnip kunt u aanvragen via <informatie@service.postbank.nl> of <pots://0800/2222222>.

Met vriendelijke groet,

Postbank N.V.


de toepassingen

De hier gedane voorspellingen zijn niet zo moeilijk te doen: gewoon een kwestie van de lijn de huidige ontwikkelingen doortrekken. Bovendien is de huidige stand der techniek ook al ver genoeg om dit te kunnen realiseren. Wat lastiger wordt het met de inhoudelijke kant van het internet. Daarvoor moet je de vraag stellen wat je er eigenlijk aan hebt.

Spaces

"Wat vind je van Cyberspace?" Een veelgestelde vraag van mensen die denken dat het Internet iets unieks is, en de wereld radicaal zal veranderen — en dat soort mensen heb je nog steeds — zelfs onder mensen die er wel eens gebruik van maken.

Volgens sommige mensen zou het internet een eigen cultuur hebben. Dat is onzin, want het internet is een technisch verschijnsel, een communicatiemedium om precies te zijn. Cultuur is daarentegen een sociaal verschijnsel, en daar heb je niets meer of minder voor nodig dan een groep mensen. De gebruikers van het eerste uur waren een beperkte groep mensen, en die hadden dus ook hun eigen zeden en gewoonten maar tegenwoordig is het gebruik van het internet gemeengoed aan het worden, dus van een aparte cultuur kun je ook al niet meer spreken.

Het heeft net zoveel zin te spreken over Etherspace (TV en radio), Wirespace (telecommunicatie), Paperspace (boeken, kranten en tijdschriften), of Fieldspace (tamtam , rooksignalen en postduiven ), en dat zal ik hier dan ook doen bij het maken van een vergelijking met Cyberspace. (Fieldspace behandel ik niet, omdat die categorie van communicatiemiddelen in onze geïndustrialiseerde wereld wat in onbruik is geraakt.)

Cyberspace versus Etherspace

In Etherspace stuurt een enkele zender, informatie naar vele, niet bij voorbaat bekende ontvangers. Het web in Cyberspace is daarmee te vergelijken. Cyberspace en Etherspace hebben verder met elkaar gemeen, dat je als gebruiker een ontvangst- en weergave- installatie nodig hebt.

Uitzenden in Etherspace is een stuk duurder en moeilijker dan in Cyberspace. Dat schept mogelijkheden voor zenders met een kleine, over de wereld verspreide doelgroep, zoals Mac OS-gebruikers en Esperantosprekers. Door deze situatie ontstaat er echter een aanbod van zenders dat onvergelijkbaar veel groter is dan dat in Etherspace. Bovendien laten de gebruikers in Cyberspace hun ontvangtoestel doorgaans niet de hele dag op dezelfde zender staan. Cyberspace-zendstations die adverteerders op hun zenders willen hebben om ze te bekostigen, moeten dus met vele andere aanbieders van "zendtijd" moeten knokken om de niet oneindige grote budgetten van adverteerders. Door het grote aanbod aan zenders wordt het trouwens hoe dan ook moeilijk grote drommen ontvangers naar je zender te lokken. Als adverteerder van je eigen product op je eigen zender haal je daarmee ook niet zoveel klanten binnen. Consumenten komen alleen in groten getale naar de zender kijken als er iets interessants te zien is, en dan nog is de kans niet zo groot dat hij gevonden wordt, want de zenders staan niet zo overzichtelijk in een programmablad zoals in Etherspace. Bovendien zijn er in totaal nog steeds veel minder ontvangers in Cyberspace dan in Etherspace.

Je kunt aanvoeren, dat een uitzending in Cyberspace de ontvanger de mogelijkheid biedt om informatie terug te geven (via e-mail of een formulier). Dat kan in Etherspace echter ook; de Stichting Correlatie doet dat bijvoorbeeld door het tonen van haar telefoonnummer. Cyberspace biedt ook minder mogelijkheden voor de overdracht van informatie: bewegend beeld en geluid overdragen gaat niet zo soepel als in Etherspace. Toegegeven, je hebt wat meer keus over wanneer je wat ontvangt in Cyberspace, maar aan gebruikers van Etherspace die dat willen staat ook een hulpmiddel ter beschikking: de videorecorder. Vaak wordt gewezen op het grensoverschrijdend karakter van Cyberspace. Dankzij de korte golf en de satelliet is Etherspace dat echter ook.

Cyberspace versus Paperspace

Ook in Paperspace is er een enkele zender die zendt naar vele ontvangers. Minder pretentieuze mensen noemen dit ook wel drukwerk. Daarnaast kun je in Paperspace ook communiceren met een enkele ontvanger die bekend is. Men noemt het ook wel post, en ook daar bestaat een tegenhanger van in Cyberspace.

Paperspace is vanwege zijn hardware-karakter wel een wat meer arbeid- energie- en grondstoffen-verslindend medium dan Cyberspace. Voor zo’n beetje elke ontvangende gebruiker moet het Papespace-produkt namelijk hardwarematig gereproduceerd worden en vervolgens fysiek er naar toe gebracht worden, via de post, de bezorger, of met de vrachtwagen naar de winkel, waar het van daar uit zijn weg naar de gebruiker vervolgt. Bovendien kost ook ongewenst drukwerk energie en grondstoffen. In Cyberspace heb je dit verschijnsel ook, maar als iets ongewenst eenmaal verwijderd is, heeft het niets meer gekost dan arbeid.

Soms wordt gewezen op de mogelijkheid van interactiviteit in Cyberspace. In Paperspace wordt dit echter al eeuwen gedaan. De belastingdienst bewijst dit dagelijks met hun formulieren: "Indien u "ja" heeft aangekruist, behoort u tot Tariefgroep 2: ga verder met vraag 14." Aan de andere kant kan het opzoeken van informatie in een wel wat worden vergemakkelijkt . In Paperspace heb je daar inhoudsopgaven en trefwoordenregisters voor nodig. In Cyberspace kunnen al dit soort tijdrovende en weinig enerverende handelingen automatisch worden uitgevoerd door de zend- en ontvanghulpmiddelen. Aan de andere kant heb je in Paperspace de kwadranten Polycarbonate-space en PETP-space. (Net zoals met Paperspace zijn deze namen ontleend naar de materialen van de informatiedragers , respectievelijk cd-rom en floppy.)

Vaak wordt gezegd dat het in Cyberspace mogelijk is om informatie onmiddellijk geactualiseerd aan te bieden. De informatie die aangeboden is echter nooit actueler dan de laatste keer dat die ingevoerd is, en juist daar is de bottleneck. In Paperspace heeft men de zaken inmiddels zo georganiseerd dat de inhoud dagelijks geactualiseerd kan worden. Dat verschijnsel heet dagblad, en het heeft een actualiseringsfrequentie die ver uitgaat boven die van de gemiddelde website.

Paperspace heeft een groot voordeel boven Cyberspace. Je hebt geen speciale installatie nodig om er gebruik van te kunnen maken. Een Paperspace-produkt kan iedereen ontvangen en gebruiken , overal en altijd- en zonder batterijen.

Cyberspace versus Wirespace

In Wirespace heb je communicatie tussenbekende zenders en bekende ontvangers. In Cyberspace heb je die mogelijkheid ook: het wordt doorgaans e-mail genoemd. In Wirespace wordt er ook commercieel gebruik van gemaakt. Dat kan gratis zijn: <pots://0800/*>, of de gebruiker betaalt er (vaak grif) voor: <pots://0900/*>. Dit soort URL’s worden doorgaans bekend gemaakt via Paperspace. Cyberspace is bij uitstek geschikt voor 0800-achtige diensten, en daar wordt het dan ook veel voor gebruikt. Met de 0900-diensten ligt dat wat moeilijker, maar getuige de vele junkmails die "xxx" of "adult" in hun titel hebben staan, is ook deze toepassing in Cyberspace in opkomst

Het sterke punt van Cyberspace, is dat het dichtbij even duur in het gebruik is als ver weg, maar een kleine wijziging in het prijsbeleid van KPN Telecom kan dat verschil gemakkelijk rechttrekken. In Cyberspace kun je wat je overbrengt rustig overdenken of ontvangen zonder dat je thuis hoeft te zijn, maar in Wirespace wordt wat dat betreft ook hard aan de weg getimmerd met fax en voicemail. Het enige wezenlijke verschil is dat er meer mensen de beschikking hebben over een Wirespace-toestel.


Valt er wat te verdienen in Cyberspace?

Wat heb je nu eigenlijk aan Cyberspace ten opzichte van al die andere Spaces. Na al dit gelul in de ruimte kunnen we slechts constateren, dat het internet in essentie eigenlijk niet zoveel unieks heeft te bieden ten opzichte van andere communicatiemiddelen. Toch denk ik, dat er wel wat mee te verdienen valt, als je van de specifieke sterke punten gebruik maakt en de zwaktes niet veronachtzaamt.

Er staat bewust niet: valt er wat te verdienen aan Cyberspace, want dat doet KPN en een aantal andere instanties die infrastructuur aanbieden allang.

Wil een bedrijf dat leeft van het maken van internet-toepassingen nog toekomst hebben, dan moeten ze iets aanbieden waarvoor hun klanten willen en kunnen betalen. Die klanten doen dat niet zomaar, ze moeten er zelf ook wat aan verdienen, en dat kan alleen als de klanten van die klanten geld in het laatje van de klant brengen. Die klanten moeten daar wel gek genoeg voor zijn, en dat impliceert nog een ander aspect, wat tot nu toe niet besproken is, namelijk inhoud.

Al die techniek is leuk en aardig, maar zonder inhoud heb je er nog weinig aan. Een cd met alleen ruis, toonladders of de Spice Girls hebben de consumenten op een gegeven moment ook wel gehoord, en zal in de schappen blijven liggen, naast de lijst van sneeuwstormen in de Sahara en het telefoonboek van Mars (want niemand heeft daar telefoon). In Cyberspace moet je dus dingen uitzenden , waarvoor de gebruiker een goede reden heeft die te ontvangen.

Waarmee kun je niet verdienen?

In een tijd waarin elke zolderkamerbewonende student een webpagina kan kloppen wordt het wel wat lastiger om als commercieel bedrijf je spiegelgevelkantoorflat en je leasebakken te bekostigen. Een mogelijkheid is het verhuren van zolderkamers aan studenten, maar dat is meer wat voor onroerend-goed-magnaten. Bij de gemiddelde plaatselijke volleybalvereniging of Esperantoclub valt ook niet echt veel geld te halen, dus het is toch handiger om wat klanten te hebben die wat centen te makken hebben: bedrijven dus. Nu kunnen ze die website met hun bedrijfsprofiel en hun telefoonnummer natuurlijk ook wel laten maken bij Student & Co in Zolderkamer Tower, want dat is een stuk goedkoper, en anders heeft de directeur nog wel een neefje...

Waarmee kun je misschien wel wat verdienen?

Waar zijn mensen gek genoeg voor om te betalen?

spullen

Postorderbedrijven kunnen hun waren via het internet aanbieden. Het is lang niet zo gezellig als winkelen maar je hoeft er de deur niet voor uit, en je hebt meer privacy. Dat kan wellicht handig zijn voor bedrijven die dingen aanbieden waarvan de mensen liever niet zien dat je die in de winkel koopt: dat biedt mogelijkheden voor leveranciers van condooms, incontinentieverband en, en allerlei vormen van seks, drugs, en anderssoortig niet algemeen sociaal geaccepteerd vermaak. Ook interessant is het wellicht voor postorderbedrijven die materialen leveren aan bedrijven: hun klanten hebben vaak geen tijd of zijn te duur om zich zomaar een middag naar de winkel te laten sturen. Ook handelaren in niche-producten (zoals Mac OS-fonts met Esperanto-specifieke accenten) kunnen op deze manier gemakkelijker hun kleine, wereldwijd verspreide klanten van dienst zijn. Het betalen hoeft geen probleem te zijn, want als je per telefoon of fax bestelt kan het ook.

digitale materialen

Het voordeel van dit soort handelswaar is, dat je die niet alleen kunt laten bestellen, maar ook nog meteen kunt laten afleveren. De meeste mensen denken meteen aan software, maar ook andere waardevolle zaken kun je digitaal afleveren, bijvoorbeeld beeld- en geluidsmateriaal. Misschien is het wat voor commerciële bibliotheken en stockbureaus.

automatisch gegenereerde informatie

Het internet werkt met computers, en daar kun je handig gebruik van maken. Je kunt internetsels automatisch laten genereren op basis van informatie die verkregen is door metingen, berekeningen, input van de gebruiker, gegevensbestanden, of een combinatie van die dingen. Dit soort toepassingen vindt al op grote schaal plaats: de NS-reisplanner, het online-telefoonboek, en informatie over beurskoersen, het weer of het verkeer. Als de geboden informatie interessant is voor veel gebruikers, zijn adverteerders er wellicht ook voor te interesseren.

spelen

Het internet is voor veel mensen nutteloos, maar toch zitten ze er dagelijks voor achter de computer. Het Internet is alleen goed om mee te spelen zeggen de sceptici. Ze hebben grotendeels gelijk, maar je kunt daar wellicht ook gebruik van maken. Schietspellen zoals het inmiddels klassieke Doom zijn een stuk leuker als je tegenstanders door mensen worden bestuurd in plaats van door een computer. Wellicht kun je commerciële speelhallen op het internet inrichten, waar je tegen anderen kan spelen. In wezen suffe spellen als ganzenbord en mens-erger-je-niet lenen zich daar minder goed voor; dat spelen de meeste mensen vooral voor de gezelligheid, en die ervaar je toch het meest als je daadwerkelijk met levende mensen om de tafel zit. Maar wellicht is er meer succes te boeken met schietspellen, strategiespellen en role playing games.


Conclusie

De internet-site heeft mijns inziens nog wel commerciële toekomst , maar die moet je niet overdrijven. De toekomst is aan sites waar "intelligentie" achter zit, en waarvan de inhoud de gebruiker reden genoeg geeft om er naar te gaan kijken. "Domme" site s kan iedereen wel maken, dus die moeten we maar overlaten aan de firma Student & Co.

En wat vind ik nu van Cyberspace? Het lijkt mij een hele geschikte ruimte om robotten in op te bergen.